شبکه آفتاب

شبکه آفتاب: اگر چه کشف اسکلت بانوی هفت هزارساله‌ی خیابان مولوی اتفاق مهمی در عرصه‌ی باستان‌شناسی و تعیین قدمت شهر تهران بود اما برخی از باستان‌شناسان بر این باورند که پیش از این اطلاعاتی در کاوش‌های گسترده و علمی باستان‌شناسی از جمله محوطه‌ی پردیس در ورامین به دست آمده بود که ثابت می‌کرد، قدمت تهران هشت هزار ساله است.

حسن فاضلی‌نشلی، باستان‌شناس، در نشست « تهران هفت‌هزارساله؟» که در خانه‌ی هنرمندان برگزار شده بود، گفت: «به نظر من در جایی که این اسکلت پیدا شده، امکان سکونت وجود ندارد». او دو دلیل برای اثبات گفته‌هایش مطرح کرد: یکی اینکه این محوطه در شیبی تند قرار گرفته که امکان سکونت در هفت هزار سال پیش را نقض می‌کند و از سوی  دیگر امکان کشیدن آب از عمق ده متری زمین در آن زمان وجود نداشته است.

او که در دوره‌ای رییس پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی هم بوده، تاکید می‌کند: «بنابراین احتمالی که پیش‌تر «احسان یغمایی»، باستان‌شناس، در گفت‌وگو با رسانه‌ها درباره‌ی احتمال تک‌خاکسپاری و مسافر بودن اسکلت کشف شده‌ی خیابان مولوی عنوان کرده بود، به نظر درست می‌آید.»

گفته‌های یغمایی نزدیک یک ماه پس از کشف اسکلت بانوی هفت‌هزارساله‌ی تهران عنوان شد زمانی که افکار عمومی به شدت تحت تاثیر کشف این اسکلت و گمانه‌زنی‌های مربوط به آن بود. تهران پرترافیک و دودآلود که بیشتر مردم آن را محدود به حصار ناصری و یا در نهایت به دروازه‌های طهماسبی می‌دانستند ناگهان قدمتی بسیار بیشتر پیدا کرده بود. هر چند که بر اساس گفته‌های برخی از باستان‌شناسان، این ناباوری و هیجان به دلیل فراموشی یافته‌های کاوش‌های پیشین در دشت تهران بود.

فاضلی‌نشلی در این نشست بار دیگر بر این فراموشی تأکید و یادآوری کرد که یافته‌های باستان‌شناسان در محوطه‌های تاریخی استان تهران فراموش شده و از یادها رفته است.

عنوان سخنرانی این باشتان‌شناس در نشست تهران هفت‌هزارساله «از کشف اسکلت بانوی هفت‌هزارساله تا تخریب محوطه‌های ارزشمند تاریخی» بود. او با انتخاب این عنوان این نکته را یادآور شد که پیش از این قدمت تهران بر اساس یافته‌های محوطه‌‌ی تاریخی پردیس در ورامین به هشت هزار سال رسیده بود و اتفاق عجیبی نیست که امروز اسکلتی هفت‌هزارساله در تهران کشف شود.

فاضلی با بیان اینکه اکنون محوطه‌ی تاریخی پردیس پس از کاوش‌های باستان‌شناسی و هزینه‌های بسیار برای تبدیل شدن به سایت موزه، بر اثر بی‌توجهی‌ها تبدیل به ویرانه و پاتوق معتادان شده است، گفت: «بسیار تلخ و ناراحت‌کننده است که این محوطه‌ی تاریخی ارزشمند اینگونه مورد بی‌توجهی قرار گرفته و ویران شود. در حالی که یافته‌های ارزشمند این محوطه‌ی تاریخی به ما نشان داد که قدمت تهران و اهمیت تاریخی آن بسیار زیاد است.»

در این نشست «مهرداد ملک‌زاده»، باستان‌شناس، و «تکمیل همایون»، پژوهشگر تاریخ نیز حضور داشتند و گرداننده‌ی جلسه «حامد وحدتی‌نسب»، باستان‌شناس و تعیین‌کننده‌ی هویت اسکلت هفت‌هزارساله بود.

وحدتی‌نسب معتقد است اسکلت کشف‌شده متعلق به زنی ۳۵ تا ۴۰ ساله بوده است. او یادآوری کرد که این تخمین سنی در هفت هزار سال پیش با شرایط کنونی زنان امروز قابل سنجش نیست.